Liệu pháp điều trị HIV bao gồm những phối hợp thuốc cần được uống một hoặc hai lần/ngày, khiến việc tuân thủ điều trị trở thành thách thức đối với nhiều người. Nhưng các nhà nghiên cứu đã tìm ra giải pháp cho vấn đề này, dưới dạng một loại thuốc chỉ cần uống mỗi tuần một lần.
Có thể điều trị HIV bằng thuốc uống 1 lần/tuần
Các nhà nghiên cứu thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) cùng Bệnh viện Brigham và Phụ nữ đã phát triển loại thuốc uống dạng viên nang có thể giải phóng dần các thuốc kháng retrovirus trong vòng 1 tuần.
Sáng tạo của nhóm có khả năng làm thay đổi bộ mặt của liệu pháp điều trị HIV, vì người bệnh chỉ cần uống thuốc mỗi tuần một lần chứ không phải uống nhiều lần mỗi ngày.
Các tác giả nghiên cứu tin rằng “hộp thuốc trong một viên” có thể khắc phục những tồn tại hiện nay trong việc tuân thủ điều trị HIV; có tới 30% số người nhiễm HIV không tuân thủ chế độ điều trị.
HIV và liệu pháp kháng retrovirus
HIV là một vi-rút tấn công và phá hủy các tế bào miễn dịch quan trọng trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng và bệnh tật. Nếu không được điều trị, HIV có thể tiến triển thành AIDS, hệ miễn dịch của người bệnh bị suy sụp đến mức họ rất dễ mắc các bệnh nguy hiểm.
Vào năm 2016, có khoảng 36,7 triệu người trên toàn thế giới có HIV và AIDS. Trong số những người này, khoảng 1,8 triệu là nhiễm mới.
30 năm trước, HIV bị coi là bản án tử hình. Ngày nay, vi-rút có thể được quản lý thành công bằng các loại thuốc kháng retrovirus, làm giảm lượng HIV trong cơ thể.
Phối hợp các thuốc chống retrovirus khác nhau cần được uống hàng ngày để điều trị thành công, nhưng bệnh nhân có thể thấy khó tuân thủ một phác đồ như vậy.
“Hộp thuốc trong một viên thuốc”
Đứng trước thực tế này, các nhà nghiên cứu đã đưa ra ý tưởng lần đầu tiên vào năm 2016, đó là một viên nang uống có thể lưu lại dạ dày trong 2 tuần và giải phóng các thuốc.
Trong nghiên cứu trước đó, nhóm tác giả đã chứng minh viên nang có thể giúp điều trị sốt rét bằng cách giải phóng dần liều thuốc sốt rét ivermectin có kiểm soát.
Trong công trình mới đây, nhóm nghiên cứu đã xem liệu liệu viên nang có hiệu quả trong điều trị HIV hay không, nhưng cần một số thay đổi về thiết kế.
Viên nang ban đầu bao gồm 6 nhánh được làm từ một polymer đơn và mạnh. Mỗi nhánh chứa các thuốc và gấp lại. Sau khi uống, các nhánh mở ra và giải phóng thuốc.
Tuy nhiên, đối với điều trị HIV, viên nang cần giải phóng các loại thuốc khác nhau với tốc độ khác nhau – điều mà thiết kế ban đầu không cho phép.
Như vậy, nhóm nghiên cứu đã điều chỉnh thiết kế. Cấu trúc chính của viên nang mới vẫn được tạp thành từ một polymer đơn, mạnh, nhưng từng nhánh trong 6 nhánh có thể chứa một thuốc khác nhau, nhờ bổ sung các “polymer giải phóng”.
Các nhà nghiên cứu giải thích: “Theo một cách nào đó, nó giống như đặt một hộp thuốc vào trong một viên nang. Bạn sẽ có những ngăn cho từng ngày trong tuần trong một viên thuốc”.
Hiệu quả
Để xem liệu viên thuốc mới có hiệu quả chống HIV hay không, các nhà nghiên cứu đã nạp vào đó 3 loại thuốc kháng HIV khác nhau là dolutegravir, rilpivirine, và cabotegravir, hiện đang được sử dụng để phòng ngừa và điều trị HIV.
Khi thử nghiệm trên lợn, viên thuốc đã cố định thành công trong dạ dày của con vật, và dần dần giải phóng từng thuốc trong thời gian 1 tuần.
Khi tất cả các thuốc được giải phóng hết, viên nang sẽ phân hủy và thải ra ngoài qua đường tiêu hóa.
Tất nhiên, viên thuốc cần phải được thử nghiệm trên người trước khi có thể được sử dụng để phòng ngừa và điều trị HIV, nhưng các nhà nghiên cứu tin rằng kết quả cho thấy nhiều triển vọng.
Họ đã tính toán tác động tiềm ẩn của viên nang 1 lần/tuần này ở cấp độ quần thể, và cho rằng thuốc có thể làm tăng 20% hiệu quả điều trị dự phòng HIV. Ngoài ra, có thể ngăn ngừa được khoảng 200.000-800.000 ca nhiễm mới HIV ở Nam Phi trong vòng 20 năm tới.
Theo Cẩm Tú/Zing.vn
